ALGEMEEN / ACHTERGROND
Wat is een wooncoöperatie in huurvorm? Wat voor eigendomsmodel is dit?
Een wooncoöperatie in huurvorm betekent dat de leden individueel huurder zijn en gezamenlijk de coöperatie beheren. We betalen huur om onze lening terug te betalen. Niemand kan hun woning bezitten of verkopen. Het gebouw wordt effectief voor altijd van de vastgoedmarkt gehaald.
Wat bedoelen jullie met ‘commoning’, ‘zorg’, ‘diversiteit’, ‘duurzaamheid’?
- Commoning betekent het gezamenlijk creëren, gebruiken en beheren van middelen waar we allemaal van profiteren.
- Met diversiteit willen we een inclusieve gemeenschap creëren en actief werken aan een safe space voor iedereen.
- Zorg houdt in dat we tegemoetkomen aan de behoeften van de leden op het gebied van sociale relaties, financiële situatie, fysieke en mentale gezondheid en meer.
- En met duurzaamheid bedoelen we het in stand houden van een duurzaam, veerkrachtig en aanpasbaar gebouw en gemeenschap.
We hebben deze waarden aangenomen als leidraad wanneer we moeilijke beslissingen moeten nemen.
Hoe en wanneer is het allemaal begonnen?
dNM is in maart 2018 begonnen met het inschrijven op een tender van de gemeente Amsterdam. De tender was gericht op het opzetten van een van de drie pilotprojecten om een huurwoningcoöperatie te bouwen. We kwamen samen rond een oproep om “een postkapitalistische stadscommune te bouwen in Amsterdam Oost” en werkten een jaar lang onvermoeibaar elke zondag. Na twee selectierondes wonnen we in juli 2019 de aanbesteding.
Wat hebben jullie al die jaren gedaan?
Sinds we de aanbesteding hebben gewonnen, hebben we het gebouw samen met onze architecten Time to Access ontworpen (samen met Raumplan) en hebben we de erfpacht en bouwvergunningen verkregen. We hebben ook drie toelatingsrondes georganiseerd, een crowdfundingcampagne gelanceerd en afgerond, met twee banken onderhandeld over een lening en vele, vele uren besteed aan Zoom voor dNM tijdens de pandemie.
Wat is de verwachte tijdlijn voor de bouw en verhuizing?
Na aanzienlijke vertragingen door stijgende kosten en rentetarieven, hebben we eindelijk onze hoofdlening rond en kunnen we eindelijk beginnen met bouwen. De bouw is gepland van november 2023 tot december 2024. We hopen begin 2025 te verhuizen en natuurlijk een feestelijke opening te hebben!
Hoe is de gemeente betrokken?
De gemeente Amsterdam heeft de voorwaarden voor de aanbesteding opgesteld, ons de grond aan het Archimedesplantsoen verhuurd en we werken met hen samen om ons proces te bewaken. Ze hebben ons ook een lening verstrekt uit het Duurzaamheidsfonds en de Stimuleringslening. We zijn autonoom in onze interne zaken en in de selectie van onze leden.
FINANCIËN / JURIDISCH
Wat is de structuur van jullie vereniging?
We zijn een vereniging op basis van lidmaatschap met een bestuur en een ledenvergadering. We nemen echter beslissingen bij consensus in een algemene vergadering die voor iedereen toegankelijk is. We zijn ook bezig met het opzetten van een adviescommissie om de waarden en levensvatbaarheid van de vereniging op de lange termijn te waarborgen.
Wie financiert dit alles en hoeveel?
Het totale budget is ongeveer 8 miljoen euro (Stichtingkosten). Het grootste deel komt van de Rabobank, gevolgd door de lening van de gemeente Amsterdam. We hebben ook subsidies ontvangen van de provincie Noord-Holland en €450.000 aan obligaties opgehaald via onze crowdfundingcampagne.
Wie bezit wat?
Niemand is individueel eigenaar, maar gezamenlijk zijn de leden de beheerders van het gebouw. Op dit moment hebben we aanzienlijke leningen uitstaan bij de bank en de gemeente, wat betekent dat zij een hypotheek op het gebouw hebben.
Maken jullie winst met dit project?
Nee. We hebben statuten opgesteld waarin staat dat we het gebouw niet kunnen verkopen of er winst mee kunnen maken. De vereniging staat op zichzelf, in de zin dat het niet kan worden overgenomen door een andere entiteit.
Wat gebeurt er als de lening is afbetaald?
Als de leningen over ongeveer 30 jaar zijn afbetaald, blijven de leden huur betalen, die dan wordt gebruikt om het gebouw te onderhouden en soortgelijke projecten in de solidaire economie te financieren: coöperaties, buurtinitiatieven, niet-commerciële activiteiten, enzovoort.
Hoeveel huur gaan jullie betalen?
Voor de zelfstandige woningen zijn we wettelijk gebonden aan de sociale huurniveaus die zijn vastgesteld door de gemeente Amsterdam. Dit betekent ongeveer €900-980 per maand (inclusief energieprestatievergoeding en enkele andere kosten). De woongroepen betalen in totaal ongeveer €3200 per maand (dus €640 per persoon). We moeten nog wat extra kosten vaststellen voor het onderhoud van het gebouw, maar deze zullen worden aangepast aan het inkomen om betaalbaar te blijven voor al onze leden.
Wie zijn jullie professionele partners?
Naast onze architecten Time to Access (icw Raumplan) worden we ondersteund door toegewijde en genereuze adviseurs: Jasper Klapwijk, Gerben Kamphorst, Fabian Streefland en meer. Onze aannemer is Zenit Bouw.
Van welke andere organisaties/netwerken maken jullie deel uit?
We zien onszelf als onderdeel van een groeiend netwerk van wooncoöperaties. We streven ernaar van elkaar te leren, raakvlakken te vinden en onze krachten te bundelen om de omstandigheden in onze sector te verbeteren. Zie PWA, Wooncooperaties in Noodverband en Cooplink: kennisnetwerk wooncooperaties voor meer informatie.
LIDMAATSCHAP / GEMEENSCHAP
Hoe word ik lid? Wat zijn de vereisten?
Op het moment is het project vol en nemen we geen nieuwe leden aan.
Wanneer er in de toekomst plekken vrijkomen, geldt er een lage-inkomensgrens voor de zelfstandige woningen (die in aanmerking komen voor huursubsidie), terwijl de woongroepen geen lage-inkomensgrens hebben (maar niet in aanmerking komen voor subsidie).
Wat zijn de rechten en verantwoordelijkheden van leden?
Leden hebben de rechten van sociale huurders. Daarnaast hebben leden plichten tegenover de vereniging om zelf het gebouw en de gemeenschap te beheren en te onderhouden. Dit omvat het bijwonen van vergaderingen, het op zich nemen van taken en het bevorderen van gezonde relaties tussen leden.
Wat is de demografische samenstelling van jullie gemeenschap? Met hoeveel zijn jullie?
We streven ernaar om de diversiteit van de stad waarin we leven te weerspiegelen. Op dit moment hebben we 25 leden, bestaande uit 15 BIPOC en 10 witte mensen, 13 cis mannen, 9 cis vrouwen, 2 non-binaire mensen en 1 trans vrouw. Binnen de gemeenschap maken 9 mensen deel uit van de LHBTQ+-gemeenschap.
Wat voor mensen moedig je aan om zich aan te melden?
dNM is bedoeld voor personen en gezinnen met een laag tot modaal inkomen. We hebben ook voorkeurselectiecriteria die prioriteit geven aan minderheden, rekening houdend met ras en afkomst, geslacht en seksuele identiteit, klasse en status, en met verschillende mobiliteits- en toegankelijkheidsbehoeften.
Ik ben journalist/onderzoeker. Hoe kan ik met jullie samenwerken?
We beantwoorden graag uw vragen. We gaan echter geen eenzijdige, extractivistische relaties aan die veel van onze (onbetaalde) tijd in beslag nemen en weinig opleveren. We gaan alleen samenwerkingsverbanden aan met journalisten en onderzoekers die bereid zijn om zich in te bedden in de gemeenschap.
Hoe gaan jullie je inzetten voor de buurt?
We streven ernaar een levendig centrum voor de hele buurt te worden. In onze gemeenschappelijke lobby zullen niet-commerciële evenementen en activiteiten plaatsvinden die door en voor onze buren zijn. Al onze buren zullen een plek hebben om zich uit te drukken en deel te nemen aan de besluitvorming tijdens onze maandelijkse bijeenkomsten.
ORGANISATIE / PROCES
Hoe nemen jullie beslissingen? Hoe werken jullie samen?
In principe komen we twee keer per maand bij elkaar om updates uit te wisselen, voorstellen te bespreken, beslissingen te nemen en taken te verdelen. We reorganiseren momenteel ons interne proces om onze huidige behoeften te weerspiegelen. Van al onze leden wordt verwacht dat ze deelnemen aan taakgroepen om bij te dragen aan het runnen van onze vereniging, gemeenschap en gebouw.
Wat is de voertaal van jullie organisatie?
We houden onze vergaderingen momenteel in het Engels, maar voor degenen die zich meer op hun gemak voelen om in het Nederlands (of hun moedertaal) te spreken, nemen we de tijd om te vertalen. We streven ernaar een meertalige gemeenschap te zijn die zowel oude als nieuwe Amsterdammers verwelkomt.
Waar gaan jullie aan werken tijdens de bouwfase?
Heel veel! We moeten plannen maken voor wat er gebeurt nadat het gebouw ‘af’ is, zoals de Doe-Het-Samen-fase van de bouw. We moeten ook nog steeds onze statuten en huurovereenkomsten ontwikkelen, protocollen voor medebudgettering opstellen, nieuwe leden toelaten en inwerken en mogelijk onvoorziene noodsituaties het hoofd bieden. En uiteindelijk zullen we onze ervaringen documenteren en verspreiden.
Hoe kan ik contact met jullie opnemen en jullie leren kennen?
Je kunt ons een e-mail sturen met specifieke vragen of verzoeken en we zullen proberen deze te beantwoorden. Vergeet niet om je aan te melden voor onze nieuwsbrief zodat je op de hoogte blijft van onze openbare evenementen waar je ons persoonlijk kunt ontmoeten.
Ik wil jullie graag ondersteunen. Hoe kan ik betrokken raken als vrijwilliger?
Het is geweldig dat je gemotiveerd bent! We hebben altijd taken en projecten die ondersteuning nodig hebben, van helpen bij openbare evenementen tot fondsenwerving. Onze procescoördinatoren koppelen je graag aan taken die passen bij jouw vaardigheden en interesses.
ONTWERP / GEBOUW
Hoeveel mensen kunnen er wonen?
Officieel zijn er 40 leden die 15 zelfstandige woningen (voor 1-2 personen) en 5 woongroepen (voor 4-6 personen) delen. Het gebouw kan tot 50-60 mensen huisvesten, inclusief partners en kinderen.
Hoeveel en wat voor soort woningen zijn er?
De zelfstandige woningen variëren van 40 tot 50 m2, met kleinere gelijkvloerse woningen en grotere duplexwoningen. Elke woongroep deelt 180 m2, met individuele kamers variërend van 15 tot 20 m2.
Wat zijn de woongroepen, wat bedoelen jullie met co-living?
Woongroepen zijn mensen die leven als een hechte intentionele gemeenschap en verwantschap buiten de conventie van het kerngezin. Ze delen hun huiselijke leven, inclusief woonkamer, keuken, badkamer, balkon en huishoudelijke financiën.
Wat zijn de duurzaamheidskenmerken van het gebouw?
Het gebouw is ontworpen met een houten structuur, zonnepanelen en een geothermische warmtepomp en is zeer energie-efficiënt (EPC=0,0). Bij de afwerking van het gebouw zullen we zoveel mogelijk upcyclen. We zullen gemeenschappelijke faciliteiten delen, zoals een wasruimte, gereedschapsschuur en transportvoertuigen. Lees meer over de duurzaamheidskenmerken van het gebouw op onze pagina over het gebouw.
Wat is er nog meer in het gebouw behalve de woningen?
Onze gemeenschappelijke lobby heeft een gedeelde keuken en voorraadruimte en een flexibele multifunctionele ruimte voor vergaderingen en evenementen. Er is een binnenplaats en een groot groen dak dat voor iedereen toegankelijk is. Er is ook een aparte werkruimte die geschikt is voor bijvoorbeeld een café of een klein restaurant.